Qəddafi dövründəki Liviya haqqında maraqlı faktlar
06.03.2019
"Dövran Media" Qəddafi haqqında sizlərə maraqlı faktları təqdim edir.
Müəmmar Qəddafinin ölümündən artıq neçə illər kecib. Onun oniliklər boyu idarə etdiyi Liviyada çox şeylər dəyişib. Çoxları onu diktator və qəddar hesab edirdilər. Lakin sizə elə təəcüblü faktlar təqdim edəcəyik ki, adamı bu haqda düşünməqyə vadar edir. Doğrudanmı o, təqdim edildiyi kimi pis imiş?.. Baxaq...
1. Liviyada qanunla hər insanın mənzil hüququ var idi.
Qəddafinin tərtıb etdiyi "Yaşil kitab”da deyilir. "İlkin baza olaraq mənzil hər bir insanın və hər bir ailənin əsas tələblərindəndir və ona görə də hec kəsin həmin yaşayiş yerinə sahib cıxmağa haqqı yoxdur.”
2. Təhsil və tibbi xidmət tamamilə pulsuz idi.
Qəddafi hökuməti dövründə ərəb və afrika dünyası ən yüksək səhiyyə və təhsillə təmin olunurdu. Bundan əlavə əgər kimsə xaricdə oxumaq və yaxud müalicə almaq istəyirdisə ona bu problemin həlıl ücün pul vəsaiti verilirdi.
3. Qəddafi dünyada ən böyük irriqqasiya layihəsinin həyata keçirdi.
Dünyada əl ilə yaradılmış böyük caylar adı ilə məşhur bu sistem ölkəni təbii su ilə tam təchiz edirdi. Bu sistem Qəddafi hökuməti tərəfindən maliyyələşdirilirdi və dünyanın "səkkizinci möcüzəsi” adlandırılırdi.
4.Liviyada kənd təssərrüfatı biznesinin başlanması üçün tam şərait yaradıldı.
Bütün hallarda hər hansıi liviyalı fermer təssərrüfatı yaratmaq istəsəydi, hec bir vergi ödəmədən ona pulsuz ev, mal-qara verilir və ailə büdcəsi ayrılırdı.
5. Analar təzə doğulmuş körpələr üçün sosial yardım alırdı.
Ana və uşaq üçün hərəsi 5000 dollar.
6.Elektrik eneryisi pulsuz idi və bunun üçün də hec bir hesab yox idi.
7. Benzin cox ucuz idi. Litri 14 sent.
8. Qəddafi təhsilin səviyyəsini 25 faizdən 87 faizə qaldırdı.
Təkcə elə 25 faiz əhali universitet diplomuna malik idi.
9. Liviyanın öz dövlət bankı var idi.
O dünyada yeganə ölkə idi ki, bank tamamilə dövlətə məxsus idi. Əhali burdan faizsiz ssuda götürə bilərdi. Bundan əlavə ölkənin daxili heç bir borcu yox idi.
10. Nəhayət qızıl dinar.
Qəddafi ölümündən əvvəl vahid Afrika qiızıl valyutasini yaratmaq istəyirdi. O, Afrika Birləşmiş Ştatları termiminin yaradıcısı, mərhum, dahi Markus Qarveyanın davamcısı kimi Afrikanın pul vahidini, qızıl dinarı dövriyyəyə buraxmağa calışırdı.Bu da dünya iqtisadiyyatında bir xaosa səbəb ola bilərdi. O vaxt indiki "elita” bu dinara qarşı cox böyük təzyiqlər edirdi. Lakin onlar xaricilərə "yox” deyib, öz sərvətlərini daha baha qiymətə sata bilərdilər. Təkcə elə bu qiymətli xammalın satışından bütün Afrika ölkələrini yoxsulluqdan və borcdan qurtarmaq olardı. Deyilənə görə, NATO tərəfindən təşkil olunmuş usyanın əsl səbəbi elə qızıl dinardı. Hansı ki, bu da Liviya liderinin qətlinə gətirdi.
