Bu gün Rəşid Behbudovun doğum günüdür
14.12.2022
Bu gün dünya şöhrətli azərbaycanlı müğənni, SSRİ-nin Xalq artisti, SSRİ və Azərbaycan Dövlət Mükafatları laureatı, Sosialist Əməyi Qəhrəmanı, Dağıstanın Xalq artisti, Gürcüstanın Əməkdar incəsənət xadimi olmuş Rəşid Behbudovun doğum günüdür.
"DM" xəbər verir ki, R.Behbudov 1915-ci il dekabrın 14-də Gürcüstanın paytaxtı Tbilisidə (1936-cı ilədək Tiflis adlandırılıb) xanəndə Məcid Behbudalı oğlunun ailəsində dünyaya gəlib. Anası Firuzə xanım Vəkilovlar nəslindən olub.
Uşaq yaşlarından məktəb xorunda oxuyan Rəşid 1933-cü ildə Dəmiryolu Texnikumuna daxil olub. Təhsili dövründə tələbə özfəaliyyət orkestrində çalışıb.
Hərbi xidməti zamanı ordu ansamblının solisti olan R.Behbudov əsgəri xidmətdən sonra Tbilisi estrada qruplarından birində solistlik edir və tezliklə bəstəkar A.Eyvazyanın rəhbərlik etdiyi Ermənistan Dövlət Caz Orkestrində solistliyə başlayır. 30-cu illərdə Ermənistan Dövlət Opera və Balet Teatrında klassik operaların xor səhnələrində solo oxuyur. 1939-cu ildə həmin teatrın truppası ilə birlikdə Moskvada Ermənistan İncəsənəti Günlərində iştirak edir. 1942-ci ildə kollektivlə birgə Krım cəbhəsinə yollanır.
1943-cü ilin sonunda Bakı kinostudiyasında Üzeyir Hacıbəyovun eyniadlı operettasının motivləri əsasında çəkilən "Arşın mal alan” filmində baş rola dəvət alır. 1945-ci ildə film ekrana çıxır və çox tez bir zamanda nəinki Azərbaycanda, bütün Sovet İttifaqında böyük populyarlıq qazanır. 1946-cı ildə bu filmdəki "Əsgər” roluna görə Rəşid Behbudov Stalin Mükafatı ilə təltif olunur.
1949-cu ildə Budapeştdə keçirilən Gənclərin və Tələbələrin Ümumdünya Festivalında çıxış edir.
1946-1956-cı illərdə Azərbaycan Dövlət Filarmoniyasının, 1953-1960-cı illərdə fasilələrlə M.F.Axundov adına Azərbaycan Dövlət Opera və Balet Teatrının solisti, 1957-1959-cu illərdə Azərbaycan Dövlət Konsert Ansamblının təşkilatçısı və rəhbəri olub. 1966-cı ildən musiqi və estrada sənətinin caz, balet, pantomim kimi müxtəlif janrlarını üzvi surətdə birləşdirən Azərbaycan Dövlət Mahnı Teatrını təşkil edərək ömrünün sonunadək onun solisti və bədii rəhbəri olub.
Sovet respublikaları ilə yanaşı, Argentina, Bolqarıstan, Belçika, Çili, Çin, Efiopiya, Finlandiya, Hindistan, İran, İraq, İtaliya, Misir, Türkiyə və s. ölkələrdə geniş repertuarla çıxış edən R.Behbudov Azərbaycan xalq mahnılarının və Azərbaycan bəstəkarlarının vokal əsərlərinin xarici ölkələrdə populyarlaşmasında çox böyük rol oynayıb. R.Behbudov Hindistana səfəri haqqında "Uzaq Hindistanda” kitabını yazıb.
1959-cu ildə ona SSRİ "Xalq artisti”, 1980-ci ildə "Sosialist Əməyi Qəhrəmanı” adı verilib. SSRİ-nin Lenin ordeni, "Qırmızı Əmək Bayrağı”, "Xalqlar Dostluğu” ordenləri ilə təltif olunub, bir sıra xarici ölkələrin dövlət mükafatlarına layiq qörülüb.
Dahi sənətkar 1989-cu il iyunun 9-da Moskva şəhərində vəfat edib.
Qeyd edək ki, sənətkarın həyat yoldaşı Ceyran Behbudova 2017-ci ildə dünyasını dəyişib. Onların yeganə övladı Rəşidə Rəşid Azərbaycanın tanınmış müğənnisidir.
