Sibirdə fəlakət əlamətləri! Bun u elm təsdiq edir
27.08.2018
NASA-nın alimləri Sibir və Alyaskada permafrostun termokarst göllərinin formalaşması səbəbindən dramatik şəkildə ərimənin sürətləndiyini müşahidə ediblər. Bu xəbəri Alert Science dərc edib.
Termokarstovımi gölləri dərin yerdə yerləşmiş permafrostun əriməsindən yaranmış su dolu depressiyalar adlandırılır. Belə göllərin görünüşü temperatur tarazlığını pozur, çünki su torpaqtemperaturu artmasına kömək edir. Nəticədə isti mövsümdə permafrostun əriməsini artırır.
Alimlərin fikrincə, bu göllər ərazisində permafrost bir neçə santimetr deyil, 15 metr dərinlikdə əriyə bilər. Problem ondan ibarətdir ki, bu fenolik krallitozonun on minlərlə il ərzində nisbətən yüksək temperaturlara məruz qalmadığı yerlərdə müşahidə olunur.
Tədqiqatçılar termokarstların formalaşması permafrostda olan karbondioksidin emissiyalarını tədricən eritmə ilə sərbəst buraxılan karbon dioksid miqdarına nisbətən 125-190 faiz səviyyəsinə çatdırdığını təsbit edir. Alimlərin fikrincə, bu nəticələr göstərir ki, mövcud iqlim dəyişikliyi modelləri istixana effektinin və qlobal istiləşmənin nəticələrini daha düzgün qiymətləndirmək üçün əlavə olunmalıdır.
Əvvəllər Amsterdam Free Universitetinin elm adamları permafrostun əriməsi atmosferə buraxılan karbon miqdarının artmasına səbəb ola biləcəyini bildirdi. Bu, iqlimin istiləşməsinin sürətini artırır və quraqlıq, daşqın və həddindən artıq don kimi oxşar fəlakətli hadisələri artıra bilərr.
