Cavad Zərif: Qərblə münasibətlərimizin normallaşması Rusiyanın marağında deyil
26.04.2021
DM Türkiyənin Starqazete saytına istinədən xəbər verir ki, İran Xarici İşlər Naziri Məhəmməd Cavad Zərifin Londondan Fars dilində yayımlanan İran Beynəlxalq Televiziyasına verdiyi müsahibənin səs yazısı yayımlanıb. Zərif deyib ki, Rusiya ABŞ və İran arasındakı nüvə anlaşmasının sona çatmaması üçün yüksək səy göstərir ...
İran Xarici İşlər Naziri Məhəmməd Cavad Zərif, Rusiyanın ABŞ və İran arasında nüvə anlaşmasının bağlanmasının qarşısını almaq üçün "maksimum səy göstərdiyini" və ABŞ tərəfindən öldürülən Kasım Süleymaninin bu məqsədlə Moskvaya dəvət edildiyini iddia edib.
Londondan Fars dilində yayımlanan İran Beynəlxalq, İranlı jurnalist Səid Lilazla mart ayında edilən, lakin yayımlanmayan müsahibəsinin səs yazısını indi yayımlayıb. İran Xarici İşlər Nazirliyi də səs yazısını təsdiqləyib.
Nüvə razılaşmasının imzalandığı tarixdən qüvvəyə mindiyi tarixə qədər baş verən bəzi hadisələrin bu prosesi pozmaq məqsədi daşıdığını iddia edən Zərif, bunları söylədi:
"ABŞ ilə uran və qurğuların zənginləşdirilməsi mövzusunda razılığa gəldik. Ancaq Rusiya bunun qarşısını almağa çalışdı. Qərblə münasibətlərimizin normallaşması Rusiyanın marağında deyil. Bu vəziyyətdə Rusiya iki itki yaşayır. Birincisi, ABŞ Prezidenti Donald Tramp İran olmasaydı, Rusiya və Çin olsaydı, ikincisi, Qərblə münasibətlərimiz pis olduqda, heç kimlə rəqabətə girməyə ehtiyacları yoxdur, bu vəziyyətdə bizdən çox şey qazanırlar. Razılı müqaviləsi bağlanmağa yaxınlaşarkən Rusiya bu işə yardımçı olmaq əvəzinə mane olan tərəfə çevrildi.
Süleymaninin Suriyadakı şərtlərin çox pis olduğu bir dövrdə Moskvaya gedərək Putini inandırmaq istədiyini, lakin görüşün nüvə anlaşması həftəsinə təsadüf etdiyini söyləyən Zərif, "Süleymaninin Moskvaya səfəri Rusiyanın iradəsi ilə reallaşdı, Xarici İşlər Nazirliyinin nəzarəti olmadan. Rusiyanın niyyəti Xarici İşlər Nazirliyinin qazanclarını məhv etmək idi."
Süleymani ilə hər mövzuda razılaşmadığını və diplomatiyanın döyüş sahəsini diplomatiya üçün istifadə etmək əvəzinə müharibədə istifadə edildiyini ifadə edib, "Heç vaxt döyüş sahəsindəki komandirə "Diplomatiyaya ehtiyacım olduğu üçün bu işi et" demədim. Hər dəfə danışıqlara gedəndə Süleymani mənə "bu məqamları nəzərə almağınızı istəyirəm" dedi. "Döyüş meydanının müvəffəqiyyəti üçün danışıqlar aparırdım. Bu, əsgər qərar qəbul edənə çevriləndə olur. Bu, əsgər ölkənin strategiyasına yiyələnmək istədikdə və bizimlə oynaya bildikdə olur. Döyüş sahəsi rejim üçün daha vacibdir. Əsgər qərar verəndir." deyib.
Nazir Zərif, nüvə razılaşmasından sonra münaqişə bölgəsindəki işləri irəlilətmək üçün bir diplomatiya qurumu olaraq böyük bir qiymət verdiklərini ifadə edərək, belə davam etdi:
"Döyüş sahəsi üçün qurbanlar verdik, amma döyüş sahəsi bizim üçün heç nə ödəmədi. Nüvə anlaşması 16 yanvar 2016-cı il tarixində qüvvəyə mindi və Airbus və Boeing təyyarələrini almağa başladıq. IranAir ABŞ terror siyahısından çıxdı və İran Sanksiyalar ləğv edildikdən sonra John.Kerry 2016-cı ilin iyun ayında mənə İran Hava Yollarını terror siyahısından çıxardıqdan sonra Suriyaya uçuşların altı dəfə artması barədə xəbərdarlıq etdi. Mən bunun necə ola biləcəyini dedim, MahanAir orada uçuşlar təşkil edir, IranAir deyil. "Belə bir şey yox." dedi. Sonra IranAir direktoru ilə danışdığımızda "Süleymaninin təzyiqi altında Suriyaya uçuşlar artdı. Qərarları orduya verəndə belə olur. "
Süleymaninin Suriyaya gedib-gəlmək üçün IranAir yerinə MahanAir istifadə etməsini xahiş etdiyi zaman bunu qəbul etmədiyini söyləyən Zərif "Süleymanidən IranAir əvəzinə Mahan təyyarələrini istifadə etməsini istədikdə," IranAir daha çox təhlükəsiz" cavabını verdi. Deməli, diplomatiya orduya bu şəkildə qurban verilir. Prezident və Yol və şəhərsalma nazirliyi bundan xəbərsiz idi. Diplomatiyaya yüzdə 200 ziyan dəysə də, daha təhlükəsiz olsaydı İran Air istifadə etməli olduğunu söylədi. Onun üçün əsas oolan hərbçi idi. Bu, ikibaşlılıq deyil, ordunun hökmranlığıdır." ifadəsini səsləndirib.
